Je kunt tegenwoordig geen krant openslaan of nieuwsuitzending aanzetten zonder dat er wordt gesproken over CO2-uitstoot en de risico’s daarvan. Maar weten we eigenlijk wel precies wat hiermee wordt bedoeld? Voor veel mensen zijn begrippen als CO2-uitstoot, ecologische voetafdruk, klimaatverandering en het broeikaseffect maar abstracte termen. En hoe kunnen we iets veranderen als we het niet eens echt begrijpen? Daarom leg ik in dit artikel uit wat CO2-uitstoot is en waarom dit zo schadelijk is voor ons milieu en klimaat.
Wat is CO2?
Je ziet het niet en ruikt het niet, maar overal om ons heen bevinden zich gassen. We ademen zuurstof (02) in en zo blijven we in leven, maar naast zuurstof zitten er nog veel meer gassen in de atmosfeer, waaronder stikstof (N2) en koolstofdioxide (CO2).
Koolstofdioxide, oftewel CO2, is een verbinding van koolstof en zuurstof en het komt van nature voor op aarde. CO2 heeft misschien een slechte reputatie, maar deze is niet helemaal terecht. Gassen in onze atmosfeer, zoals CO2, zijn noodzakelijk om de temperatuur op aarde te reguleren en om planten te laten leven en groeien.
CO2 is echter wel een probleem in de hoeveelheden die we tegenwoordig zien. Door industrialisatie, intensieve veehouderij en technologische vooruitgang is de uitstoot op aarde enorm toegenomen. Hierdoor is er meer CO2-uitstoot dan wenselijk is, met alle gevolgen van dien.
Wat is CO2-uitstoot?
Wanneer we het hebben over CO2-uitstoot bedoelen we zeker niet alle CO2 die wordt geproduceerd of die in de lucht is. Zoals we nu weten is CO2 op zich niet slecht en zelfs nodig voor het behouden van het fragiele evenwicht, ecosystemen en de biodiversiteit. Pas wanneer er te veel CO2 in de lucht komt of wordt uitgestoten is er sprake van een probleem.
We weten vast wel dat auto’s veel CO2 uitstoten en dat de scheten van koeien ook flink bijdragen aan de schadelijke broeikasgassen in de lucht. Maar er zijn nog veel meer bronnen van CO2-uitstoot waar we maar weinig van bewust zijn. Wanneer menselijke activiteiten verantwoordelijk zijn voor de CO2 in de lucht spreken we van CO2-uitstoot.
Hoe zorgt CO2-uitstoot voor opwarming van de aarde?
Door een toename van CO2, en ook methaan, in de lucht is de balans van de atmosfeer veranderd. De broeikasgassen in de lucht houden meer warmte vast dan wenselijk is. Omdat deze warmte niet meer weg kan, neemt de temperatuur op aarde toe. Dat lijkt misschien prettig, maar een toename in de temperatuur heeft veel heftige gevolgen.
Als de temperatuur op aarde met meer dan 1,5 graden stijgt, heeft dit verregaande gevolgen voor niet alleen onze leefomgeving, maar ook voor onszelf. De zeespiegel zal stijgen, oogsten mislukken, de biodiversiteit neemt af, de hongersnood neemt toe, er is meer droogte en zelfs het aantal ziekten zal stijgen. En dan heb ik het nog niet eens over alle bijeffecten, zoals de koraalsterfte, de vermindering van eetbare gewassen en de toename in klimaatvluchtelingen.
Wat zijn de bronnen van CO2-uitstoot?
Maar wat zijn dan de verschillende bronnen van uitstoot van broeikasgassen die zo’n vernietigend effect hebben op het milieu en de atmosfeer en zorgen voor klimaatverandering? Dat zijn flink wat verschillende oorzaken en sommige redenen zullen je verbazen.
Energieverbruik
Wist je dat ruim 65 procent van onze uitstoot afkomstig is van ons energieverbruik? Het gebruik van fossiele brandstoffen draagt hier enorm aan bij en is bovendien op diverse fronten schadelijk. Door meer gebruik te maken van groene stroom in plaats van fossiele brandstoffen voor stroom, zoals aardgas, aardolie en kolen, kunnen we de CO2-uitstoot door ons energiegebruik flink terugdringen. Daarom is de overstap naar duurzame energie zo belangrijk.
Transport
De laatste jaren wordt elektrisch rijden steeds populairder. De elektrische auto is in opmars, maar nog steeds rijden we voornamelijk in een dieselauto of een auto op benzine. Zo’n 7 procent van alle uitstoot wordt veroorzaakt door auto’s op fossiele brandstoffen. Door de overstap naar duurzaam vervoer, zoals elektrische auto’s en openbaar vervoer, kunnen we deze uitstoot verminderen.
Maar niet alleen de auto’s op de weg zorgen voor de uitstoot van veel broeikasgas. Laten we vooral de impact van vliegtuigen en schepen niet vergeten! Zowel schepen als vliegtuigen verbruiken enorm veel brandstof en dit is absoluut geen groene energie.
Industrie
Alhoewel steeds meer bedrijven overstappen op duurzame energie is de industrie nog steeds verantwoordelijk voor enorm veel uitstoot. Vooral de chemie-industrie en de staalindustrie zijn grootvervuilers. Omdat deze productie niet zomaar kan worden stilgelegd en de overstap naar duurzamere energie en productiemethoden langzaam verloopt, laat de verduurzaming hier op zich wachten.
Landbouw en veeteelt
Voor onze voedselvoorziening is landbouw en veeteelt essentieel, maar de schaal en de manier waarop dit gebeurt tegenwoordig zorgt voor veel problemen. Vooral op het gebied van CO2-uitstoot. Niet alleen koeien stoten veel broeikasgassen uit, maar ook het kappen van bossen, de verwarming en het onderhoud van kassen en de mestverwerking dragen bij aan de uitstoot van schadelijke stoffen.
Wat nu?
Het is één ding om de problemen waar we als samenleving mee kampen te begrijpen. Maar het daadwerkelijk veranderen van de gang van zaken is heel wat anders. Wereldwijd zijn we ons steeds meer bewust van de noodzaak om in actie te komen. En dat wordt ook steeds meer gedaan. Enkele afspraken zijn vastgelegd in een Klimaatakkoord, maar ook op kleinere schaal nemen bedrijven, organisaties, regeringsleiders en individuen hun verantwoordelijkheden.
Wil je weten wat jij kunt doen om jouw CO2-uitstoot te verminderen? Dan ben je bij Awkward Duckling aan het juiste adres. Ik deel volop toegankelijke tips voor een bewust en duurzaam leven!