Nederlanders en hun kop koffie, het is wat. Naar verluidt drinken Nederlanders verreweg de meeste koffie van iedereen ter wereld, gemiddeld 2,4 kopjes per persoon per dag. Nu haal ik met mijn 2 kopjes koffie per dag dit gemiddelde net niet, maar ook ik ben erg verknocht aan mijn koffie. Het biedt me een rustmoment op de dag en ik vind het heerlijk om, als ik een dagje op stap ben, ergens een kop koffie te drinken. Het is zo ingeburgerd dat het haast vreemd is als iemand geen koffie drinkt. Helaas is koffie alles behalve duurzaam en daar ben ik mij ook pijnlijk van bewust. De meest duurzame optie is om te stoppen met het drinken van koffie, maar zover zie ik het met ons Nederlanders niet komen. Daarom heb ik 3 tips om een rij gezet voor een duurzamere kop koffie.
Waarom is koffie niet duurzaam?
Koffie is absoluut niet duurzaam, maar toch kunnen we er geen genoeg van krijgen, al eeuwenlang niet. Al sinds de VOC-tijd zijn wij Nederlanders erg bezig met koffiebonen en reisden we af naar verre oorden om koffie te telen en te exporteren. Dit toont ons direct het eerste probleem met koffie: het is alles behalve lokaal. Alle koffiesoorten worden geïmporteerd en komen veelal uit Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Daarnaast wordt er bij de teelt van koffie volop gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen die niet alleen in contact komen met de koffie, maar ook schadelijk zijn voor de gezondheid van de boeren die hiermee werken. Die bestrijdingsmiddelen komen trouwens ook in het grondwater terecht waardoor ze ook de gezondheid beïnvloeden van mensen die niet werkzaam zijn op de plantages. Daarbij heeft de teelt van de koffie en het gebruik van deze bestrijdingsmiddelen ook de nodige impact op het lokale ecosysteem. En nog even over die boeren. Je weet ondertussen vast wel dat er flink wat mis is op dit soort plantages en dat boeren vaker niet dan wel een eerlijke prijs krijgen voor hun harde werk. Het meest geld voor de koffie die wij consumeren blijft kleven bij de partijen die er het minste werk voor hebben gedaan. Dat zijn een heleboel nadelige consequenties voor ons dagelijkse kopje koffie, toch? Gelukkig kun je hier ook duurzamere keuzes in maken om de negatieve impact van ons koffieverbruik te verminderen.
#1 Kies voor een keurmerk
De schappen in de supermarkt staan vol met koffie en op veel van deze pakken pronken allerlei keurmerken. Nu is koffie met een keurmerk een verantwoorde keuze, het geeft namelijk aan dat het geteeld is met oog voor het milieu en de boeren, maar welk keurmerk is het beste? En wat betekenen de keurmerken eigenlijk? In de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal vind je meer informatie over deze keurmerken. Betrouwbare keurmerken voor koffie zijn onder andere Rainforest Alliance, Fairtrade (Max Havelaar), UTZ Certified, EKO en het Europees Keurmerk voor Biologische Voeding, al houden ze zich niet allemaal bezig met dezelfde aspecten van eerlijke handel en duurzaamheid.
#2 Kies voor bonen of filterkoffie
Laat die capsules, pods en andere nieuwerwetse uitvindingen voor het zetten van een kopje koffie maar links liggen. Koffie zetten van verse bonen of van gemalen koffie is verreweg het meest duurzaam. Waarom zou je in hemelsnaam meer afval willen creëren met elk kopje koffie dat je zet? Er zijn genoeg opties om een lekker kopje koffie te zetten zonder Senseo of Nespresso apparaat. Een filter koffiezetapparaat (met herbruikbaar koffiefilter!) is natuurlijk het meest bekend, maar ook een espresso koffiemachine is een optie. Tegenwoordig is trouwens het koffiezetten met een french press of een percolator ook erg populair. Deze zijn vrij algemeen verkrijgbaar en voordelig en er komt geen cup of capsule aan te pas. En nog een bonustip: als je graag melk in jouw koffie gebruikt of een cappuccino drinkt, gebruik dan plantaardige melk. Havermelk is ontzettend lekker in een kop koffie en is veel duurzamer en diervriendelijker dan koemelk.
#3 Gooi geen koffie weg
Omdat er zoveel komt kijken bij de productie van koffie, is verspilling verreweg het ergste dat je kunt doen. Zorg er dus voor dat je geen koffie verspilt in huis. Gooi geen ongebruikte koffie weg en zet niet meer koffie dan nodig is. Zo zorg je er in elk geval voor dat de bonen een goede bestemming krijgen. En het gebruikte koffiedik kun je trouwens ook nog op een heleboel manieren in en rond het huis gebruiken.
Mooi dat je hier aandacht aan besteedt! Bij ons gaat er ook wel redelijk wat koffie doorheen. We gebruiken fair trade bonen en gelukkig is onze machine na jaren nog top. Hopelijk blijft dat zo, want ook een nieuwe machine heeft natuurlijk wel impact.
Dat is zeker waar, daarom vind ik zo’n cafetiere, french press of percolator ook zo’n mooi alternatief, vooral voor kleinere hoeveelheden. Wij hebben nu al heel veel jaren zo’n espresso apparaat en ik ben er erg blij mee, maar het heeft wel veel impact natuurlijk.
Ik koop ook enkel koffie met een degelijk keurmerk. Wij hebben een gewoon filterkoffieapparaat. Zo’n herbruikbare filter ga ik eens bekijken, want wij gebruiken nog steeds wegwerpfilters. Van gerecycleerd en ongebleekt papier, dat dan weer wel. En restjes koffie giet ik in de zomer weleens in een ijsblokjesvorm. Dan kan je ze in je ijskoffie doen en smaakt je koffie niet zo waterig!
Dat is slim om te doen met restjes koffie! Zo’n herbruikbaar filter is op veel plekken al te koop, onder andere bij Dille & Kamille en Simon Levelt.
Goed om te lezen dat je hier over na denkt, daar kunnen mensen een goed voorbeeld aan nemen! Bedankt voor je leuke artikel!