5 manieren om de wereld te redden (die niemand wil horen)

Normaal gesproken deel ik op Awkward Duckling allerlei toegankelijke en eenvoudige tips om jouw dagelijks leven snel en effectief te verduurzamen. Duurzaam leven is namelijk niet afzien; het is niet moeilijk of duur en iedereen kan het doen. Maar laten we eerlijk zijn: alhoewel al die kleine stapjes zeker bijdragen aan een duurzamere wereld, zal het niet voldoende zijn om de wereld te redden. Niet met de huidige stand van zaken. In het meest recente IPCC-rapport, een rapport van het Internationaal Panel voor Klimaat Verandering, werd namelijk pijnlijk duidelijk dat we afstevenen op een catastrofe. We moeten alles op alles zetten om de opwarming van de aarde te beperken tot ‘slechts’ 1,5 graad en zelfs deze opwarming zal al gepaard gaan met verstrekkende gevolgen. Deze 1,5 graad is praktisch gezien haalbaar binnen nu en 20 jaar, maar dan zullen we drastische veranderingen moeten doorvoeren in hoe we leven, eten, reizen en denken. Grote veranderingen vanuit burgers, bedrijven en overheden om de huidige schade aan onze planeet te beperken en toekomstige schade te voorkomen. Daarom deel ik vandaag 5 tips om de wereld te redden die eigenlijk niemand écht wil horen. Maar ze moeten gezegd worden want juist door deze grote stappen te zetten, naast alle duurzame veranderingen die we al doorvoeren in ons eigen leven, zetten we de stappen die nu nodig zijn.

Deze punten zijn natuurlijk alles behalve nieuw en ik ben zeker niet de eerste die dit verkondigd. Lees bijvoorbeeld het boek ‘De verborgen impact‘ van Babette Porcelijn voor veel meer achtergrondinformatie over deze punten en om te leren hoe jij de meeste impact kunt hebben met deze veranderingen.

#1 Eet minder vlees

Het wordt al vaker voorzichtig geopperd, maar na de publicatie van het IPCC-rapport kwam het hoge woord er dan toch eens uit: we moeten minder vlees gaan eten om de aarde te redden. Om de verwachte 10 miljard monden in de toekomst te kunnen voeden, is een drastische verandering van het gebruik van landbouwgronden nodig. Veel landbouwgronden worden nu gebruikt voor de teelt van veevoer en dit is een enorm inefficiënt systeem omdat de hoeveelheid voedsel dat het oplevert niet in verhouding staat tot de hoeveelheid landbouwgrond dat wordt gebruikt. Om dan nog maar niet te spreken van de ethische bezwaren tegen de huidige bio industrie en de vervuiling en verzuring die dit veroorzaakt. Om in de toekomst de wereldbevolking te kunnen voeden, zal de gemiddelde wereldburger tot 75% minder rundvlees, tot 90% minder varkensvlees en de helft minder eieren moeten eten. Daar staat tegenover dat we allemaal meer groente en fruit moeten én kunnen eten. Onze consumptie van bonen en peulvruchten zou verdriedubbeld mogen worden en we zouden vier keer zoveel noten en zaden kunnen eten. Deze cijfers zijn nog heftiger als je kijkt naar het standaard Amerikaanse en Britse dieet. Er is dus geen enkel excuus meer: verminder (of stop) de consumptie van dierlijke producten en laat je verrassen door de smaak, het aanbod en de veelzijdigheid van groente, bonen, peulvruchten, fruit, noten en zaden.

#2 Ga minder vliegen

De laatste tijd is er in het nieuws heel veel aandacht voor vliegen. Of eerder gezegd, voor het minderen met vliegen. Het vliegtuig pakken is namelijk ontzettend makkelijk en voordelig tegenwoordig, maar het is killing voor het milieu. Een vliegreis belast het milieu vele malen meer dan dezelfde reis per auto of trein en de impact van een enkele vliegreis is meer dan de meeste mensen zich kunnen voorstellen. Neem dit voorbeeld van Milieu Centraal maar eens: ‘Een zonvakantie van twee weken naar Bali geeft voor vier personen een uitstoot van ruim 16.000 kg CO2. Kiest het viertal voor twee weken zonvakantie op de Canarische eilanden dan stoten ze 4.600 kg CO2 uit. Nog minder klimaatimpact veroorzaakt dit viertal met een kampeervakantie met de auto in Frankrijk, namelijk 750 kg CO2.’ En dit betreft slechts één vakantie. Stel je eens voor wat de impact is van iemand die meerdere malen per jaar het vliegtuig pakt voor vakantie, werk of welke reden dan ook. Deze enorme CO2 uitstoot kan wel worden gecompenseerd en dat gebeurt ook door steeds meer mensen. Wie CO2 wil compenseren, kan dat doen door te investeren in het aanplanten van bomen, de bescherming van bossen of de aanbouw van windmolenparken. Het is een mooi gebaar, maar het neemt niet weg dat dat er simpelweg geïnvesteerd moet worden in duurzamere luchtvaart en reële en betaalbare alternatieven en dat de prijs van tickets flink omhoog zou moeten gaan om representatief te zijn voor de impact van een vlucht. Tot die tijd zal het initiatief ook bij de burger vandaan moeten komen. Wil jij ook minderen? Laat je dan inspireren door 10 handige tips om minder te vliegen van Zaailingen.

#3 Koop minder spullen

Spullen. We hebben er veel en houden ervan. Dat blijkt elk weekend weer als je een bezoek brengt aan de lokale winkelstraat waar alle grote ketens gevestigd zijn. Je kunt over de hoofden lopen en men weet niet hoe snel ze de zuurverdiende centen van die week weer moeten uitgeven. Hoe meer je erover nadenkt, hoe gekker het eigenlijk is dat we zoveel waarde hechten aan spullen. Wat zullen die spulletjes nog waard zijn als het water tot aan onze lippen staat? Volgens het onderzoek van Babette Porcelijn geeft de gemiddelde Nederlander maar liefst € 2.000,- euro uit aan spullen per jaar! Nu is het kopen van spullen niet per definitie verkeerd, maar het is wát we kopen en hoe we kopen dat onderzoek nodig heeft. Het overgrote deel van ons geld gaat namelijk niet naar spullen die ons leven beter of makkelijker maken. En heel veel geld wordt nog steeds uitgegeven aan spullen die niet eerlijk en milieuvriendelijk zijn geproduceerd. Onze spullen staan met stip op nummer 1 in de Impact Top 10 van De Verborgen Impact. Deze impact zit voornamelijk in de grondstoffen, de productie en het vervoer van deze producten, niet zozeer in het gebruik. Deze enorme impact is schokkend, maar het betekent ook dat we hier behoorlijke slagkracht hebben om te veranderen. Dit doen we door beter na te denken over wat we nodig hebben, waar het vandaan komt en actiever te zoeken naar duurzame alternatieven.

#4 Houd het lokaal

Een groot deel van de impact van onze producten en ons voedsel komt door het vervoer. We halen bananen uit Zuid-Amerika, kleding uit India en elektrische apparaten uit China en dit vinden we de normaalste zaak van de wereld. Dat is het natuurlijk niet echt en het kan dan ook allemaal best wel wat minder. Sta eens wat meer stil bij het lokale voedselaanbod uit het seizoen. Je zult verbaasd staan van wat er allemaal uit eigen omgeving verkrijgbaar is. Lokaal en met de seizoenen mee-eten is gezond, duurzaam en stimuleert de lokale economie. Ook wat betreft spullen is er veel te veranderen. Natuurlijk de productie van heel veel spullen verplaatst naar andere landen. Nagenoeg alle elektronica en een groot deel van onze kleding is enkel nog uit Azië verkrijgbaar, maar er zijn genoeg spullen die wel in Europa worden geproduceerd en die wel onder duurzame en eerlijke omstandigheden zijn gemaakt. Want hoe dichter bij huis je koopt, hoe meer zicht je doorgaans ook hebt op het productieproces. Steun de lokale makers en de lokale economie en investeer je geld in producten en bedrijf waar je achter kunt staan.

#5 Krijg minder kinderen

Voor sommige mensen zal dit punt wel het meest omstreden zijn, maar ik kan geen overzicht van controversiële punten opstellen zonder op te merken dat een beperking van de wereldbevolking keer op keer één van de oplossingen van de huidige klimaatproblematiek blijkt te zijn. De wereldbevolking groeit enorm en de verwachting is dat we tegen 2050 met 10 miljard mensen zullen zijn op deze planeet. Dat is een behoorlijke groei en uit alle scenario’s blijkt dat het een enorme uitdaging zal zijn om iedereen te huisvesten en te voeden. Als je daarbij nog rekening gaat houden met het veranderende klimaat, waardoor bepaalde delen van onze planeet niet langer meer leefbaar zullen zijn en de stroom klimaatvluchtelingen zal toenemen, dan snap je wel dat een groeiende wereldbevolking een probleem is. Onderzoekers van de Universiteit van Lund in Zweden hebben ontdekt dat als een stel één kind minder zou krijgen, dit gemiddeld 58,6 ton minder CO2-equivalent per jaar zou betekenen. Het krijgen van een kind heeft de grootste CO2-voetafdruk van alle punten die ik in dit artikel heb benoemd. Let wel: deze berekening is gebaseerd op de impact die mensen nu hebben op de wereld. Mochten toekomstige generaties aanzienlijk duurzamer leven, dan is logischerwijze de CO2-voetafdruk van toekomstige kinderen ook lager.