Het zijn roerige tijden. Ik wil niet als een oude oma klinken, maar anders dan dit kan ik het niet omschrijven. We leven in een tijd van enerzijds enorme welvaart en mogelijkheden en anderzijds enorme armoede, dreigingen en oppervlakkigheid. Dit is voor millennials, de generatie die is geboren tussen 1980 en 2000, nog meer waar dan voor welke andere generatie dan ook. Zoals zo treffend omschreven in het hoofdstuk ‘Kijken naar wat we liever niet zien’ van ‘Onszelf voorbij’: ‘ we zijn groot geworden in de jaren tachtig en negentig, een tijd waarin toenemende welvaart gepaard ging met een toenemend gevoel van onbehagen over diezelfde welvaart. Het besef dat er grenzen zijn aan vooruitgang en groei, dat er maar één aarde is en dat we daar zuinig op moeten zijn, en dat onze luxe leefstijl en ons consumptiegedrag alleen door uitbuiting en ongelijkheid gefaciliteerd kunnen worden, drong zich steeds dwingender aan ons op, terwijl we tegelijkertijd leerden dat we vooral allerhande spullen aan moeten schaffen ‘omdat we het waard zijn’. Zoals je leest, is het boek raak. Raak ik elk opzicht en daarmee zo herkenbaar. Een absolute aanrader voor alle millennials, maar ook zeker voor andere generaties, die zich ook zo verscheurd voelen tussen wat we hebben en kennen en wat we weten dat we beter moeten en kunnen doen.
‘Onszelf voorbij’ is geschreven door Lisa Doeland, Naomi Jacobs en Elize de Mul. Deze drie filosofen nemen in het boek de tijdgeest onder de loep. Met humor, scherp inzicht en de nodige filosofische, psychologische en sociologische verklaringen plaatsen ze de huidige trends, ontwikkelingen en crises in perspectief. Hierbij komt alles aan de orde wat tegenwoordig zo’n grote rol speelt in ons leven: van de populaire selfies tot de klimaatcrisis en van mindfulness tot ons consumptiegedrag. Ze proberen deze fenomenen te verklaren aan de hand van hun eigen ervaringen, maar ook aan de hand van de theorieën van belangrijke filosofen, psychologen en sociologen als Freud, Derrida, Kierkegaard, Bauman en Socrates.
Het boek is opgedeeld in een algemene inleiding en daarna drie essays, elk geschreven door één van de auteurs. Naomi Jacobs werpt in ‘Boven op de Toverberg’ een blik op de onzekerheid van ons bestaan en de angst voor het onbekende. Vervolgens schrijft Elize de Mul in ‘De wereld in selfies’ over vervreemding, zelfarchivering en de huidige technologische ontwikkelingen. Tot slot schrijft Lisa Doeland in ‘De schaduwzijde van onze verlangens’ over afval, vuilnis en consumentisme. Drie heel verschillende onderwerpen die perfect op elkaar aansluiten als we kijken naar de tijdgeest, de technologie waar we tegenwoordig over beschikken en de onzekerheid over de toekomst.
Alhoewel alledrie de essays absoluut de moeite waard zijn, vind ik persoonlijk ‘De schaduwzijde van onze verlangens’ het meest interessant en ook het meest aansluiten bij waar ik op Awkward Duckling over schrijf. In dit deel van het boek schrijft Lisa Doeland over onze relatie met afval en vuilnis, of beter gezegd: het niet echt kunnen spreken van vuilnis. Want alhoewel we dingen die we weggooien beschouwen als vuilnis en als ‘weg’ zijnde, echt weg is het natuurlijk nooit. Ergens beseffen we dit wel, maar hoe Lisa Doeland dit omschreef, raakte echt een gevoelige snaar. Ineens besefte ik dat het inderdaad zo is dat iets niet zomaar niets kan worden en dat vuilnis tegenwoordig onderdeel is van ons ecosysteem, of we nu willen of niet. Ze weet de huidige milieuproblemen in een heel ander perspectief te plaatsen en geeft de lezers flink wat stof tot nadenken.
Je kunt het boek ‘Onszelf voorbij’ nu overal verkrijgen, onder andere bij Bol.com bestellen. Het boek is ook als e-book beschikbaar. Wil je meer weten over het boek? Lees dan ook zeker dit artikel van Elize de Mul op Brainwash.
Dit artikel is geschreven naar aanleiding van een product dat naar mij is toegestuurd en bevat affiliatelinks. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.