Gemiddeld genomen gaan we hier in Nederland vanaf ons vierde jaar naar school. We doorlopen de basisschool, de middelbare school en, met een beetje wilskracht en geluk, ook een passende vervolgopleiding. We leren tijdens deze jaren in de schoolbanken een heleboel. We leren lezen, schrijven, rekenen, geschiedenis, aardrijkskunde, biologie, natuurkunde, scheikunde. Allemaal waardevolle informatie dat zorgt voor een stevige basis, maar laten we eerlijk zijn: over het echte leven leren we bar weinig. Want hoe leer je goed met geld omgaan? Hoe leer je jouw eigen kleding te vermaken? Hoe plak je een fietsband? Hoe eet je eigenlijk gezond? Stuk voor stuk essentiële vaardigheden, oftewel life skills om goed voor jezelf en jouw omgeving te zorgen en mee te draaien in de maatschappij. Door je deze life skills eigen te maken, leer je niet alleen om van dag tot dag goed mee te draaien in de maatschappij, maar krijg je ook meer autonomie. Je neemt het heft in eigen handen en wordt zelfredzamer. Zelfredzaamheid is ontzettend belangrijk omdat de overheid steeds meer verantwoordelijkheden bij de burgers zelf legt en het leven steeds duurder wordt. Met de groeiende klimaatproblematiek en alle gevolgen van dien zal er meer van ons zelf worden verwacht en met de juiste life skills wordt duurzaam en autonoom leven een stuk makkelijker. Helaas zijn we veel van deze basale vaardigheden, zoals koken, tuinieren, naaien en klussen, compleet verleerd. Daarom zal ik de komende tijd op Awkward Duckling aandacht besteden aan deze life skills. Ik zal je vertellen welke vaardigheden we eigenlijk zouden moeten beheersen, waarom deze vaardigheden zo onmisbaar zijn in het leven en hoe jij jezelf deze vaardigheden eenvoudig en op leuke manier kunt aanleren. Vandaag begin ik graag met de life skill ‘koken’ want eten moeten we allemaal, maar voor veel mensen valt er op dit gebied nog een heleboel winst te behalen.
Het belang van de life skill ‘koken’
We eten met z’n allen in toenemende mate ongezond. We krijgen teveel zout, suiker en verkeerde vetten binnen en staan nauwelijks nog stil bij wat ons lichaam eigenlijk nodig heeft. Niet zo gek aangezien maar weinig mensen tegenwoordig de tijd lijken te hebben of te nemen voor het koken van een behoorlijke maaltijd. Dat hoeft ook niet meer; de schappen in de supermarkten liggen vol met kant en klare maaltijden die alleen nog maar in de magnetron geschoven hoeven te worden. Dat we onze gezondheid niet op peil kunnen houden met deze fabrieksmaaltijden wordt steeds pijnlijker duidelijk. We kampen als westerse samenleving als nooit tevoren met overgewicht, diabetes, hart- en vaatziekten, depressies en darmproblemen. Minimaal eens per dag in de keuken staan zal niet magisch al deze problemen oplossen, maar het is een goede plek om te beginnen. Door zelf te koken hebben we invloed op welke dingen we binnen krijgen, eten we vaker verse ingrediënten en leren we meer over de relatie tussen voedsel en gezondheid. Daarnaast is koken, en ook eten, toch vooral een sociale aangelegenheid. Het is een fijne bezigheid waar je van tot rust kan komen en waar je even een moment voor elkaar kunt nemen. In deze hectische tijd is zo’n moment met het gezin ook erg belangrijk.
Hoe leer je koken?
De meeste mensen pikken de basics van het koken zo hier en daar op. Ze leren van huis uit het één en ander over eten, volgen eens een cursus, kijken een kookprogramma en leren recepten van partners en vrienden. Als je echter geen goede basis meekrijgt, kan het behoorlijk lastig worden om nog interesse en plezier te krijgen in koken. Mocht je nu van huis uit weinig hebben geleerd over koken of nooit zelf interesse hebben gehad in koken, dan zijn er gelukkig altijd nog momenten en manieren om dit op latere leeftijd bij te leren. Koken en goed eten is tegenwoordig populairder dan ooit, dus ook aan platformen, boeken en programma’s is er tegenwoordig geen gebrek.
Als je wilt leren koken is het altijd handig om meer te weten te komen over de diverse kooktechnieken, bereidingswijzen en groenten, fruit en kruiden. Deze basics kun je over al op internet vinden en ook diverse kookboeken bieden hierbij uitkomst. Op de website van het Voedingscentrum vind je een handige startpagina met informatie over kooktechnieken en bereidingswijzen, maar ook op platformen als 24Kitchen en het Food First Network leer je alles over de basis van het koken en diverse internationale keukens. En op de populaire website van Allerhande vind je naast recepten ook een heleboel handige video’s en thema’s waarin je alle basics leert en meer te weten komt over bereidingswijzen en verschillende keukens. Ook op het kookkanaal van njam! vind je een heleboel interessante video’s over basistechnieken.
Natuurlijk zijn er ook talloze kookboeken gewijd aan de basis van het koken en hier vind je een heleboel onmisbare informatie in. Zo was mijn allereerste kookboek het Albert Heijn Basiskookboek en heeft mijn moeder het Margriet Kookboek nog steeds in huis. Natuurlijk zijn er nu veel meer hippe kookboeken verkrijgbaar, maar let goed op dat je een boek kiest dat veel aandacht besteedt aan de diverse kooktechnieken en de bereidingswijzen van diverse soorten ingrediënten. Kies een boek dat stap voor stap uitlegt hoe je een goed ei kunt koken, op wat voor manieren je een ui kunt snijden en hoe je de perfecte aardappelpuree maakt. Van deze basiskennis blijf je later profiteren.
Wil je liever al doende ervaring opdoen in de keuken? Volg dan een kookcursus. Dat kan online, maar er zijn ook diverse cursussen door het hele land te volgen. De Volksuniversiteit, met vestigingen in het hele land, geeft diverse kookworkshops en ook diverse thuisstudie onderwijsinstellingen, zoals LOI en NHA, bieden basiscursussen aan voor koken en bakken. Daarnaast worden er ook in jouw omgeving vast cursussen aangeboden bij een cursuscentrum, een restaurant of op een andere locatie. Zo geeft restaurant Instock bijvoorbeeld regelmatig workshops voor inmaken en fermenteren en zijn er diverse kleinere vegetarische restaurants die graag hun keukengeheimen delen met hun gasten. Houd de activiteitenagenda van jouw gemeente en favoriete hotspots goed in de gaten en wie weet kun je al snel aanschuiven bij een leuke cursus of workshop.
Waar vind je recepten?
Natuurlijk wil je heel graag jouw favoriete gerechten in elkaar draaien, maar net als met alle andere vaardigheden die jij je eigen maakt, is het ook bij koken belangrijk om eenvoudig te beginnen. Zo krijg je de basis van het koken goed onder de knie en raak je onderweg niet ontmoedigd. Om recepten hoef je in elk geval niet verlegen te zitten. Nu koken en goed eten zo ontzettend populair is, word je om de oren geslagen met recepten op televisie, in boeken, in tijdschriften, op social media en online. De kunst is wel om het kaf van het koren te kunnen scheiden en wijs te worden in het doolhof aan recepten.
Als je echt net begint met koken kan ik alleen maar adviseren om te beginnen met Nederlandstalige recepten. Zo hoef je je niet te bekommeren om ingrediënten die hier minder bekend zijn en het omrekenen van inhoudsmaten. Een goede bron om te starten is het eerder genoemde 24Kitchen. De recepten zijn vaak relatief eenvoudig en met de uitgebreide beschrijvingen en video’s kom je al een heel eind. Ook kun je hier de recepten sorteren op moeilijkheidsgraad en eventueel andere wensen, zoals een specifieke keuken, gang of bereidingsduur. Ook op de website van HelloFresh vind je heerlijke recepten met een duidelijke uitleg van de bereiding en de ingrediënten. Deze gerechten hebben doorgaans een relatief snelle bereidingstijd en zijn heel smaakvol. Ook op Allerhande vind je talloze recepten die je kunt sorteren op persoonlijke wensen, maar ook de andere supermarkten, zoals Jumbo en C1000, hebben tijdschriften en websites boordevol recepten.
Dan de blogs. Daar zijn er tegenwoordig behoorlijk veel van. Niet alle kookblogs zijn even goed en soms is het lastig om de goede recepten uit het overweldigende aanbod te filteren. Als je net begint met koken is het raadzaam om te beginnen met Nederlandstalige blogs. Aanraders voor eenvoudige en smakelijke recepten zijn sowieso ChicksLoveFood, Uit Pauline’s Keuken en Francesca Kookt, maar op Foody vind je ook een uitgebreid aanbod aan recepten van diverse Nederlandse bloggers. Een uitgebreider overzicht van diverse (Nederlandse) kookblogs vind je op het blog van Francesca Kookt. Durf je het aan om Engelstalige recepten uit te proberen, dan biedt een website als Yummly een schat aan inspiratie en door de boordelingen van andere gebruikers kun je de betere recepten er eenvoudig uitfilteren. Natuurlijk vind je ook volop recepten op Pinterest, maar daar zul je wat beter moeten zoeken naar de recepten die goed zullen uitpakken.
Geef je de voorkeur aan kookboeken, dan kun je online en in de winkels meer dan genoeg inspiratie vinden. Wil je jouw stijl en smaak nog ontwikkelen, dan kan ik adviseren om eens een stapel kookboeken of kooktijdschriften bij de bibliotheek mee te nemen. Ik zou graag een enorme stapel kookboeken willen adviseren, maar iedereen heeft een andere smaak en voorkeur in de keuken. Natuurlijk kun je wel een kijkje nemen in mijn overzicht van kookboektips om vega(n) kookinspiratie op te doen. Kies wel voor kwaliteit en niet voor het goedkoopste boek. Die simpele kookboekjes van €2,50 met 100 pastagerechten of 100 Japanse gerechten zijn misschien aanlokkelijk, maar echt lekkere recepten staan er vaak niet in. Wil je toch een verzamelbundel binnen een thema, kies dan voor een kookboek van een goede (thuis of chef) kok. De reeks ‘Kookbijbels’ is bijvoorbeeld echt een aanrader. Deze boeken, waaronder de ‘Groentebijbel‘, de ‘Bakbijbel‘ en de ‘Soepbijbel‘, zijn elk door een andere auteur, die een expert op zijn of haar gebied is, geschreven. In de boeken is volop aandacht voor de basisprincipes van het koken, maar vind je ook een heleboel inspirerende recepten met handige ingrediëntenlijsten en beschrijvingen.
Veiligheid voor alles
Natuurlijk is het ontzettend belangrijk om veilig te werk te gaan in de keuken. Zowel wat betreft het koken zelf als de hygiëne in de keuken en daarbuiten. Als je nog weinig ervaring in de keuken hebt, loont het om je eens te verdiepen in richtlijnen omtrent hygiëne, vooral als je werkt met vlees, vis en eieren. Het Voedingscentrum biedt hier gelukkig uitkomst. In dit artikel leer je alles over het voorkomen van voedselvergiftigingen en het hygiënisch te werk gaan tijdens het winkelen, bewaren en koken. Het goed bewaren van producten is ontzettend belangrijk dus dit artikel over bewaartips van het Voedingscentrum is ook een echte aanrader. Al doende leert men en iedereen maakt wel eens fouten in de keuken. Zo lang je er plezier in hebt is dat helemaal niet erg en is koken echt een feest!
Wil je meer weten over life skills? Lees dan zeker ook deze artikelen:
Dit artikel bevat affiliatelinks van Bol.com. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.