Leestip: Je bent wat je doet

Elke jaarwisseling begint het overgrote deel van de bevolking vol goede moed en goede voornemens aan het nieuwe jaar. Dit jaar gaat het er écht van komen! We gaan gezonder leven, meer tijd met de familie doorbrengen, eindelijk die verre reis maken, stoppen met roken, een andere baan zoeken. Hoewel de meeste mensen die voornemens oprecht menen en weloverwogen hebben gemaakt, sneuvelen nagenoeg alle voornemens al in de eerste maand van het jaar. Het is niet zozeer een gebrek aan plannen en wensen dat ons op precies dezelfde plek en in dezelfde patronen houdt; dromen hebben we allemaal en we willen ook écht wel dat deze worden gerealiseerd. Maar dromen moeten worden gerealiseerd en dit vereist hard werk, wilskracht en doorzettingsvermogen, oftewel een goed ontwikkeld vermogen tot zelfsturing. En zelfsturing, dat is nog niet zo eenvoudig als het lijkt. We hebben als mens een breed assortiment aan mechanismen en denkfouten paraat om onszelf voor de gek te houden, af te leiden, in slaap te sussen en recht te breien wat krom is. Je kunt nog zulke goede intenties hebben: zonder over te gaan op actie en door te zetten komt er van al die mooie plannen vrij weinig terecht. En precies daarom zou iedereen het boek ‘Je bent wat je doet’ van Roos Vonk moeten lezen!

In ‘Je bent wat je doet’ gaat Roos Vonk in op zelfkennis en zelf-management en het belang van deze eigenschappen bij gedragsverandering. Het boek is gepubliceerd in 2014 en is wat mij betreft een must read voor iedereen die het beste uit zichzelf wil halen. Zoals Roos Vonk in het begin van het boek zegt: “je weet het zelf al, dat je leven beter kan. Nu moet je het alleen nog doen.” En dat doen, daar wringt nu net de schoen, want het blijkt dat wij allerlei ingenieuze mechanismen aan het werk zetten om onze goede intenties maar zelden tot acties te laten komen. Het verschil tussen wie je bent en wie je wilt zijn is enkel wat je doet en het is hoog tijd om tot actie over te gaan om de beste versie van jezelf te worden.

Aan de hand van actuele wetenschappelijke kennis uit de (sociale) psychologie illustreert Roos Vonk hoe belangrijk het vermogen tot zelfsturing is bij bereiken van gedragsverandering. Met actuele onderzoeken illustreert ze hoe het menselijk brein werkt en dat ons lichaam en onze geest helemaal niet zo gescheiden van elkaar zijn als wij vaak aannemen. Wij zijn ons brein en juist daarom is het zo belangrijk om te begrijpen hoe ons brein werkt en ons leidt,  wat voor gekke denkfouten we continu maken en hoe slecht we eigenlijk in staat zijn om een realistisch beeld te krijgen van onszelf. Juist door ons te confronteren met deze denkfouten en patronen maakt ze het mogelijk om tot verandering te komen. Deze verandering kun je vervolgens doorvoeren in jouw eigen gedrag, maar ook in jouw omgeving. Je bepaalt namelijk niet alleen zelf hoe jij je voelt en gedraagt, maar je bepaalt ook zelf de invloeden waaraan je wordt blootgesteld.

Dat Roos Vonk hoogleraar sociale psychologie is, blijkt duidelijk uit het boek. Ze put hevig uit de wetenschappelijke literatuur, maar weet dit moeiteloos uit te leggen in lekentermen. Zelf heb ik een bachelor psychologie en een master sociologie en alhoewel veel onderzoeken mij bekend voorkwamen, wist ze mij ook te verrassen met nieuwe inzichten en zelfs bepaalde concepten nog meer te verduidelijken door deze aan de hand van begrijpelijke voorbeelden te conceptualiseren. Haar schrijfstijl is heel toegankelijk en humoristisch en doorspekt met persoonlijke anekdotes. In het boek komt wel heel duidelijk de pragmatische aard van Roos Vonk naar voren en alhoewel ik dat zelf heel herkenbaar en prettig vind, zul je als lezer soms bepaalde uitspraken met een korreltje zout moeten nemen. Zo gelooft Roos Vonk niet zo in het ‘onderbuikgevoel’ en het volgen van je instincten, ze zet deze weg als excuses om niet tot actie over te gaan. Zelf ben ik meer van de gulden middenweg: ik ben erg pragmatisch ingesteld, maar als iets écht niet goed voelt, dan luister ik ook naar dit gevoel. Of bega ik hier nu weer een denkfout?

Dit boek is absoluut aan te raden voor iedereen met interesse in (sociale) psychologie, zelfs als je geen achtergrond hierin hebt. ‘Je bent wat je doet’ zou ik daarom ook niet zo snel beschrijven als traditioneel zelfhulpboek, maar Roos Vonk biedt in het boek wel diverse praktische oefeningen en tips om actief aan de slag te gaan met kennis. Zo stimuleert ze de lezer om buiten de eigen comfort zone te treden en verandering onder ogen te komen. Liefhebbers van een boek als ‘Steeds leuker‘ van Jelle Hermus zullen dit boek zeker de moeite waard vinden en ook veel overeenkomstige begrippen en opvattingen herkennen, maar in het boek ook een verdieping van veel concepten vinden. Het boek ‘Je bent wat je doet’ van Roos Vonk is verkrijgbaar bij diverse boekhandels en onder andere verkrijgbaar bij Bol.com voor € 18,50. Het boek is gratis te lezen met een Kobo Plus account of voor € 5,- als e-book verkrijgbaar. Neem ook zeker eens een kijkje op de website van je bent wat je doet voor meer informatie over het boek en allerlei interessante links en zelftests.

Dit artikel bevat een affiliatelink naar Bol.com. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.