Kijktip: Experimenteren met gratis geld

De kijktip deze week is de VPRO Tegenlicht uitzending ‘Experimenteren met gratis geld’. Jullie zullen ondertussen wel weten dat ik erg geïnteresseerd ben ik projecten als het basisinkomen en ik ben dan ook heel blij dat de belangstelling in Nederland voor dit soort alternatieven steeds meer toeneemt. Experimenteren met het basisinkomen is in steeds meer gemeentes een serieuze overweging, maar wat zijn er tot nu toe voor experimenten geweest met dit soort alternatieven met gratis geld en welke andere alternatieve vormen van sociale zekerheid zijn er in de wereld te vinden? Daar gaat de Tegenlicht aflevering ‘Experimenteren met gratis geld’ over.

Een onvoorwaardelijk basisinkomen voor alle burgers, wat zou dat met een mens en een samenleving doen? Volgens een aantal experts in de VPRO Tegenlicht uitzending ‘Experimenteren met gratis geld’ eist de huidige financiële onzekerheid waar het merendeel van de mensen mee te maken heeft zijn tol van onze gezondheid, ons geestelijk welzijn en ons vermogen optimaal te functioneren. Hervormingen van het huidige systeem, waarbij mensen financiële zekerheid wordt geboden, zou een enorme druk verminderen die op de meeste mensen rust en mensen de kans geven weer in zichzelf te gaan geloven. Daarnaast lijkt het noodzakelijk om een nieuwe manier te vinden om de welvaart te verdelen, simpelweg omdat er niet meer voor iedereen betaald werk is. Een nieuwe vorm van sociale zekerheid zou er mogelijk ook toe kunnen leiden dat alle arbeidsvormen als gelijkwaardiger zullen worden beschouwd, of dit nu betaalde arbeid, vrijwilligerswerk, mantelzorg of het opvoeden van kinderen is. Dit is slechts een samenvatting van de visie van enkele experts die aan het woord komen in de uitzending, maar het moge duidelijk zijn dat zij er volledig van overtuigd zijn dat een alternatief systeem van sociale zekerheid dringend nodig, zo niet noodzakelijk, is.

In de uitzending komen een aantal indrukwekkende initiatieven voorbij van over de hele wereld waarin werd geëxperimenteerd met alternatieve vormen van sociale zekerheid, ook wel gratis geld genoemd omdat het stuk voor stuk financiële vergoedingen zijn waar geen voorwaarden aan zijn verbonden. Zo komt de jaarlijkse dividenduitkering in Alaska aan bod, waar de bewoners van Alaska meeprofiteren van de olieopbrengsten, en is er tevens in de uitzending heel veel aandacht voor het basisinkomen in allerlei vormen. In Duitsland is Michael Bohmeyer al enige tijd bezig met zijn onvoorwaardelijk basisinkomen door middel van crowdfunding en andere innovaties waardoor ondertussen al 8 mensen een jaar lang een basisinkomen ontvangen. Naar zijn voorbeeld is Frans Kerver in Nederland onlangs gestart met een soortgelijk initiatief via crowdfunding. Daarnaast volgt de uitzending ook Guy Standing, een Britse econoom en groot voorstander van het basisinkomen. Hij reist de wereld rond om zo zijn visie te verspreiden en diverse experimenten met het basisinkomen uit te voeren.

Je kunt de aflevering ‘Experimenteren met gratis geld’ hieronder terugkijken. Bezoek ook eens de website van VPRO Tegenlicht voor meer informatie over dit onderwerp.