I Love Beeing

Het gaat de laatste jaren niet goed met de bijen, daar kunnen we het allemaal wel over eens zijn. Berichten over de teruglopende bijenstand, de massale bijensterfte en de eventuele gevolgen van deze afnemende bijenstand vliegen ons de laatste jaren om de oren. Maar wat is er nu precies aan de hand? Waarom is de bij en de bijenstand zo ontzettend belangrijk voor ons en welke factoren spelen een rol in de teruglopende bijenstand? In dit artikel zal ik uitgebreid ingaan op de bij, de teruglopende bijenstand en alles wat wij zelf kunnen doen om de bij een handje te helpen vanuit onze eigen tuin en als overheid, bedrijf of instantie via een mooie organisatie als I Love Beeing.

Bijen zijn insecten die leven van stuifmeel en nectar. Ze vliegen van bloem naar bloem, op zoek naar voeding, en verplaatsen zo ook het stuifmeel van de ene bloem naar de andere bloem. Deze bestuiving is nodig voor de biodiversiteit en onze voedselvoorziening en bijen zijn daarom essentieel in ons ecosysteem. Wanneer we het hebben over bijen is het wel belangrijk om te weten dat we onderscheid kunnen maken tussen verschillende soorten bijen. Wereldwijd zijn er zo’n 20.000 verschillende soorten bijen bekend. Zo zijn er honingbijen, hommels en wilde bijen en onderscheiden we alleen al in Nederland zo’n 360 verschillende soorten wilde bijen. Wanneer we het hebben over bijen doelen we vaak op de honingbij. Dit is namelijk het geromantiseerde beeld van de bij dat wij vaak hebben: de honingbij die in een kolonie samenwerkt met andere bijen om honing te produceren en bloemetjes te bestuiven. De honingbij wordt in Nederland echter bijna alleen nog maar door imkers gehouden. De bijen die we in onze tuin hebben zijn vaak wilde bijen. Deze wilde bijen kunnen zowel solitair als in een kolonie leven en zijn net zo belangrijk als de welbekende honingbij. Wanneer we spreken over bijensterfte hebben we het echter in het debat meestal over de honingbij omdat deze vaak als essentieel wordt beschouwd voor de biodiversiteit en bestuiving. De wilde bij, zo blijkt steeds meer, is echter ook van essentieel belang in het proces van bestuiving. Beide soorten worden door verschillende factoren in hun bestaan bedreigd en deze bedreigingen zullen ook op diverse manieren en vanuit verschillende partijen aangepakt moeten worden.

Over de oorzaken van bijensterfte zijn de wetenschappers, bijendeskundigen, boeren, overheden en bedrijven het steeds meer eens. Er is niet één duidelijke oorzaak te benoemen, de bijensterfte is het resultaat van diverse factoren en vooral ook van een wisselwerking tussen deze factoren. Zo spelen pesticiden een grote rol in de massale bijensterfte, maar ook de toegenomen monocultuur in de landbouw en het daaropvolgende gebrek aan biodiversiteit, diverse uitbraken van ziekten en parasieten onder bijenkolonies, zoals de welbekende varroamijt, en zelfs de manier waarop bijen tegenwoordig worden gehouden. De gevolgen van de toenemende bijensterfte zijn wel nog vaak een punt van discussie, al is er wel overeenstemming dat een dramatische vermindering van de bijenstand leidt tot een afname in biodiversiteit en voedselschaarste. Dat heeft natuurlijk globaal enorme gevolgen die, zelfs met de kennis die we nu hebben, niet te overzien zijn.

Met de kennis die we nu hebben is er wel veel mogelijk om de huidige bijenstand te verbeteren. Zowel organisaties en bedrijven als individuen dragen steeds meer hun steentje bij om duurzamer te handelen en om het de bijen comfortabeler te maken. Steeds meer mensen plaatsen bijenhotels in hun tuin en beplanten hun voortuin en braakliggende stukken grond met zaadjes van bloemen waar bijen gek op zijn. Gemeentes laten de wildbloemen in de berm veel langer staan en gebruiken minder gif bij de bestrijding van van onkruid in de stad. De vraag naar biologische producten neemt aanzienlijk toe en dit is goed nieuws voor de biodiversiteit en voor het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw. Natuurlijk lossen we daar het achterliggende probleem niet geheel mee op, maar het is een stap in de goede richting en geeft duidelijk aan dat we met z’n allen heel betrokken zijn bij het behoud van de bij.

Bedrijven en instellingen kunnen ook veel doen om bij te dragen aan het behoud van de bijenstand. Zo lanceerde de welbekende winkelketen De Bijenkorf onlangs hun campagne ‘Let’s Bee Kind’. Voor deze campagne hebben ze een speciale Let’s Bee Kind-collectie samengesteld, bestaande uit producten die beter zijn voor mens, milieu en de bij. Maar elk bedrijf en elke organisatie kan zich actief inzetten voor behoud van de bij, bijvoorbeeld door zich aan te sluiten bij de community van I Love Beeing. De organisatie I Love Beeing zet zich in voor het welzijn van de bij met hun pakkende slogan ‘No Bees No Beeing’. Via hun website bieden ze bijenkasten aan voor bedrijven en instellingen en verzorgen ze imkercursussen voor de medewerkers. Zo kan een bedrijf zelf actief bijdragen aan het in stand houden van de lokale bijenpopulaties en wordt het personeel op een leerzame en laagdrempelige manier voorgelicht over het belang van de bij. I Love Beeing boekt al veel succes met deze werkwijze en wil deze methode internationaal bekendheid geven om zo een substantiële bijdrage te leveren aan het oplossen van de bijenproblematiek. Ze werken al samen met diverse maatschappelijke partners, zoals KPN Consulting, Unilux en De Betere Wijn, om campagnes op te zetten om de bijen een handje te helpen. Wil jij thuis of met jouw onderneming ook meehelpen aan het bevorderen van het welzijn van de bijen? Neem dan zeker eens een kijkje op de website van I Love Beeing voor de mogelijkheden tot het volgen van een cursus, het plaatsen van een bijenkast of het aanplanten van bijenvriendelijke planten en bloemen. Als iedereen samenwerkt kunnen we als gemeenschap enorme stappen zetten voor het behoud van de bij.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met I Love Beeing. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.